Hoe doe je het in de praktijk? Motiverende Gespreksvoering (MGV) vereist flexibel en strategisch gebruik van enkele gesprekstechnieken (c.q. kernvaardigheden) om iemands motivatie en bereidheid tot verandering te ontlokken en te versterken. De gesprekstechnieken zijn:
Deze gesprekstechnieken zijn op zich niet uniek. De manier waarop ze worden toegepast en de volgorde, is bij Motiverende Gespreksvoering vaak wel heel anders dan bij een normaal gesprek. Bij MGV worden bijvoorbeeld meer reflecties gegeven dan vragen gesteld. Zodat de ander vooral met zich zelf in gesprek gaat, aan het nadenken wordt gezet en tot nieuwe inzichten komt.
Motiverende gespreksvoering bestaat uit vier deelprocessen die zowel opeenvolgend als bij herhaling of gelijktijdig plaats kunnen vinden.
I. Relatie bouwen en onderhouden
II. Focussen / richting kiezen
III. Ontlokken
IV. Plannen
De processen zijn als traptreden; elk proces leunt op de voorgaande trede. Processen zijn dus nooit af: ze dragen de volgende trede(n).
Voor alle vier de MGV-processen zijn de vijf gespreksvaardigheden van belang. Beheersing van MGV-gesprekstechnieken leidt niet automatisch tot een MGV-gesprek. De basishouding is fundamenteel om ook echt een MGV gesprek (en het bijbehorende effect) te verkrijgen.
Lees meerOpen vragen stellen
Doel:
Hoe doet u het?
Open vragen beginnen nooit met een werkwoord maar vaak met: Hoe of Wat en soms met Waarom (maar let op: dit kan als oordeel overkomen. Een alternatief kan zijn: Wat maakt dat of Vanwaar…)
Voorbeelden:
Reflectief luisteren
Doel:
Hoe doet u het?
In een reflectie verwoordt u wat u denkt dat de ander bedoelt. Dat wat een cliënt vertelt zou u kunnen zien als het topje van een ijsberg. In een reflectie verwoordt u soms dat topje, maar vaker doet u een beredeneerde gissing naar het onderwatergedeelte.
U kunt onder meer gissen naar:
Hieronder ziet u enkele voorbeelden.
Lees meerVrouw (64 jaar) komt bij de huisarts vanwege pijn in haar rechterbeen. Deze vrouw is geen voorstander van medicijnen en het wordt al snel duidelijk dat zij gebukt gaat onder de pijn.
Bevestigen en bekrachtigen
Doel:
Hoe doet u het?
Benoemen van wat er al is of wat al wel lukt (bijv. in de vorm van een reflectie). U kunt denken aan: intenties, inspanningen, genomen stappen, aanwezige motivatie, helpende eigenschappen (voor verandering).
Voorbeelden:
Samenvatten
Doel:
Voorbeelden van hoe u kunt starten:
Om te vervolgen met:
Informatie uitwisselen
We spreken bewust over informatie uitwisselen. U weet veel van uw vakgebied. De ander weet zaken uit zijn leefomstandigheden en eerdere veranderpogingen die u niet weet, maar wel van belang kunnen zijn.
Doel:
Hoe doet u het? (vier stappen)
Adviseren of een zorg delen
Adviseren is een specifieke vorm van informatie uitwisselen. Alles wat geldt voor informatie uitwisselen, gaat bij adviseren ook op. Een advies heeft echter ook een ‘doe-component’, een aanbeveling met het oog op verandering. Dit verhoogt het risico op wrijving in het contact en op behoudtaal. Als u voor het gegeven advies gaat pleiten, wordt het risico op behoudtaal nog groter. Beter is het uw zorg te delen en het besluit om gedrag te veranderen aan de ander te ontlokken.
Voorbeeld:
“Ik merk dat ik me wat zorgen maak over wat je van plan bent. Mag ik dat met je delen?” – DEEL ZORG, gevolgd door: “Ik ben benieuwd wat voor gedachten dit bij je oproept.”
Lees meer